Okólnik - styczeń 2014
Rok duchowości ks. Bosko
1. Wprowadzenie
Trwa trzeci rok przygotowania do Jubileuszu 200-lecia urodzin ks. Bosko. Zgodnie
z prośbą Ks. Generała jest to rok poświęcony „duchowości ks. Bosko”. To czas, w którym mamy przypomnieć sobie jego duchowy program zawarty w motto: „Da mihi animas, caetera tolle”. Mamy lepiej go poznać i szczerze praktykować w życiu codziennym. W odpowiedzi na apel ks. Generała kieruję do Was list okólny z racji uroczystości naszego Założyciela poświęcony potrzebie i istocie salezjańskiego życia duchowego.
2. Wyzwania ze strony współczesnej kultury
Warto najpierw zdać sobie sprawę z kontekstu, w jakim przeżywamy nasze powołanie i realizujemy posłannictwo ks. Bosko. Z badań nad kulturą współczesną wynika, że zdają się w niej dominować trzy wielkie zjawiska: postępująca sekularyzacja, wszechobecny indywidualizm i ekonomizacja życia. Sekularyzacja podkreśla autonomię człowieka, indywidualizm dąży do zapewnienia mu pełnej wolności. Nie sposób nie zauważyć, że choć oba te zjawiska niosą ze sobą niezaprzeczalne dobro (np. zmysł odpowiedzialności osobistej, poczucie godności osoby ludzkiej), to jednocześnie dążą do osłabienia lub nawet wyrugowania z życia człowieka dwóch relacji, z naszego punktu widzenia, niezbędnych do jego życia i funkcjonowania. Chodzi o relację człowieka do Boga, Stworzyciela i Odkupiciela oraz do bliźniego. Współczesny człowiek coraz bardziej zamyka się w sobie, widzi tylko własne interesy, redukuje wszystko do małego, osobistego światka.
Ekonomizacja znajduje w tej postawie wspaniałą pożywkę. Liczy się rynek, sukces
i zysk. Wszystko musi się opłacać. Ważne jest posiadanie i produkowanie. Człowiek odwołuje się do potencjału własnego rozumu, do coraz to nowszych technologii, do posiadanych przez siebie zasobów materialnych, uważając, że jest w pełni wolny, autonomiczny, że skoro posiada środki i możliwości, aby coś robić, to może to czynić, bez pytania o to, czy jest to dobre dla niego, dla innych i dla świata. Wielu wydaje się, że wszystko jest możliwe do zdobycia lub do zrobienia.
Na te zjawiska nakładają się pluralizm i permisywizm moralny, coraz silniej obecne
w społeczeństwie. Wartości stały się czymś subiektywnym, zależnym od osobistej oceny
i sądu. Prawda wydaje się być relatywna, zależeć od sytuacji, poglądów i potrzeb osoby. Życie osobiste i społeczne nie zamyka się już w spójnych systemach wartości, trudno je opisać, ogarnąć. Mamy do czynienia bardziej z poszczególnymi fragmentami, niż z całością życia. Prawie nikomu nie przeszkadza na przykład, że polityk głoszący w parlamencie hasła prorodzinne, sam jest podwójnym rozwodnikiem. Najważniejsze są moje własne poglądy i nie muszę nikomu ich tłumaczyć. To nic, że nie składają się w całość, która tłumaczyłaby ogół moich postaw i zachowań. Tradycyjne dla chrześcijaństwa odpowiedzi na pytania o rodzinę, małżeństwo, sens życia coraz bardziej tracą na znaczeniu, przez wielu są niezrozumiane, a dla innych są po prostu obojętne.
3. Życie duchowe - forma odpowiedzi na współczesne wyzwania
Tak wyglądają współczesne wyzwania. Niezależnie od nich nasze zadanie, to, które zostawił nam ks. Bosko, pozostaje wciąż to samo. Mamy „iść razem z młodymi, prowadząc ich ku osobie Jezusa Chrystusa Zmartwychwstałego, aby odkrywając w Nim i w Jego Ewangelii ostateczny sens swego istnienia, wzrastali jako ludzie nowi”. (Konst. 34). To zdanie przypomina nam, że nasze powołanie stawia nas dokładnie w opozycji do tendencji panujących w obecnej kulturze! Konfrontacja z nią kosztuje, jest bolesna, prowadzi do cierpienia. Taki jest koszt bycia chrześcijaninem, bycia salezjaninem. A przecież nie chodzi tylko o nasze samopoczucie, dyskomfort, lęk, czy trudności materialne. Chodzi o Boga
w życiu młodych ludzi, o ich zbawienie. Chodzi o Kościół! Dlatego musimy pytać i szukać odpowiedzi. Musimy wiedzieć jak dziś realizować nasze posłannictwo? Ja to czynić? Jak być wiarygodnymi? Co robić, aby ludzie, zwłaszcza młodzi, zrozumieli, o co nam chodzi?
Rok duchowości ks. Bosko jest szansą znalezienia odpowiedzi na te pytania. Życie duchowe opiera się na Bogu, na poszukiwaniu Go, odwoływaniu się do Niego. Dzięki temu troska o duchowość, zainteresowanie życiem duchowym pozwalają człowiekowi na odbudowanie jego relacji do Boga. Nasza duchowość jest więc w stanie nie tylko konfrontować się ze współczesną zsekularyzowaną kulturą, ale może pozytywnie ją inspirować. Naszym zadaniem jest ożywianie życia duchowego, troska o naszą formację, wychowanie młodych do wiary w taki sposób, aby odnaleźli Boga i zbudowali z Nim relację pełną zaufania.
Wraz z duchowością musimy proponować młodym solidarność i żyć nią w praktyce. Ona jest antidotum na współczesny indywidualizm, który każe myśleć człowiekowi tylko
o sobie, o swej pozycji społecznej, powodzeniu materialnym bez zwracania uwagi na innych lub traktowania ich jako rywali i konkurentów. Człowiek współczesny staje się bowiem coraz bardziej egoistą, myśli tylko o własnej autorealizacji, która zamyka go na Boga i innych ludzi. Solidarność jest drogą wyjścia z tego ślepego zaułka.
Autentyczne życie duchowe i solidarność z innymi staną się naszym udziałem o ile będziemy w stanie pokonać konsumizm, hedonizm i materializm coraz bardziej zakorzeniające się w naszych sercach i w naszych wspólnotach. Musimy zreflektować nasze przerośnięte oczekiwania, poddać krytyce graniczące z roszczeniami wymagania wobec wspólnoty i Zgromadzenia, zrezygnować z pewnych wybujałych aspiracji w życiu i postawić na naszą osobistą odpowiedzialność wobec Boga, wobec współbraci i wobec naszych odbiorców. To jest współczesna przestrzeń praktykowania salezjańskiego umiarkowania. Logika sekularyzacji i indywidualizmu, odbierając człowiekowi relację do Boga i do ludzi, dąży do wynaturzenia go i pozbawienia go godności. Umiarkowanie domaga się od nas podjęcia walki duchowej z lenistwem, z wypaczonym pojęciem wolności, poszukiwaniem wygodnictwa indywidualnego i wspólnotowego. Umiarkowanie prowadzi nas do ofiarowania współbraciom i młodzieży czasu i poświęcenia siebie. Bez umiarkowania nie ma otwarcia na Boga i na drugiego człowieka. Tym samym nie ma miłości Boga i bliźniego. Nie ma też życia duchowego.
- 4. Program duchowy ks. Bosko inspiracją naszej odpowiedzi
Ks. Bosko żył według tego właśnie programu. Duchowość, solidarność
i umiarkowanie są wpisane w jego życiowe motto: „Da mihi animas, caetera tolle”. Nasze „Konstytucje” nazywają to motto „programem życia ks. Bosko” (Konst. 4). Wyrazem zawartej w nim bezwarunkowej solidarności jest troska i zaangażowanie ks. Bosko na rzecz zbawienia młodych. Motto ks. Bosko samo w sobie jest modlitwą, aktem duchowym, wezwaniem Boga (Konst. 85), duchowym dialogiem z Chrystusem. Druga część tego programu – „caetera tolle” - jest natomiast wyrazem jego umartwienia, rezygnacji ze wszystkiego, co nie służy sprawie zbawienia młodych.
Trzy elementy programu ks. Bosko – duchowość, solidarność, umiarkowanie – odnajdujemy także w proponowanym przez niego systemie prewencyjnym, opartym na rozumie, religii i miłości. U ks. Bosko „religia” współgra z „duchowością”. Obie bowiem zakładają relację osobistą z Bogiem. „Solidarność” podobnie jak miłość wychowawcza - amorevolezza – odnoszą się do relacji z bliźnim, relacji pomiędzy wychowawcą
a wychowankiem. Opiera się ona na „dobroci, szacunku i cierpliwości (Konst. 15). Aby możliwe było zbudowanie takiej relacji potrzeba odwołania się do „rozumu”, czyli do zachowania porządku, poszanowania hierarchii wartości, odpowiedniej równowagi. Tu jest miejsce dla umiarkowania, rozumianego jako logiczna konsekwencja odwoływania się przez salezjanina do duchowości i solidarności. „Umiarkowanie wzmacnia w nim czujność nad poruszeniami serca i panowanie nad sobą oraz pomaga mu zachować pogodne usposobienie. Nie szuka nadzwyczajnych pokut, ale przyjmuje codzienne wymogi i wyrzeczenia związane
z życiem apostolskim. Jest gotów znosić upały i chłody, pragnienie i głód, trudy i zniewagi, ilekroć chodzi o chwałę Bożą i zbawienie dusz (Konst.18).
- 5. Zakończenie
Drodzy Współbracia!
Z okazji uroczystości naszego Założyciela życzę Wam ponownego odkrycia piękna
i głębi propozycji życia duchowego św. Jana Bosko. Niech odżyje w nas jej moc i niech zmotywuje nas do jeszcze większej miłości Boga i bliźniego. Niech inspiruje nas do poszukiwania odpowiedzi na współczesne wyzwania. Dobrego przeżycia uroczystości
ks. Bosko!
Ks. Marek T. Chmielewski SDB
Inspektor
Komunikaty:
- Z radością informuję, że 8 stycznia br. ks. Generał, po uzyskaniu zgody swej Rady, wyraził zgodę na kanoniczne erygowanie wspólnoty zakonnej w Rostowie nad Donem. Jej patronem został bł. Stefan Sandor. Instalacja nowego dyrektora wspólnoty odbędzie się 20 września br., w przeddzień uroczystości 10-lecia poświęcania kościoła parafialnego w Rostowie nad Donem pod wezwaniem „Ostatniej Wieczerzy”.
- Tego samego dnia ks. Generał wyraził zgodę na powrót do Zgromadzenia Salezjańskiego p. Przemysława Malinowskiego. W związku z tym p. Przemysław rozpoczął oficjalną próbę przed złożeniem ślubów czasowych. W tym okresie przebywał będzie we Wspólnocie NMP Wspomożenia Wiernych w Rumi.
- Po długim oczekiwaniu ks. Andrzej Borowiec ponownie wyjechał do pracy misyjnej. Ks. Generał skierował go do inspektorii boliwijskiej.
- W marcu pierwsze śluby czasowe złoży now. Paweł Potęga, który otrzymał zgodę Inspektora na przedłużenie nowicjatu. Po złożeniu ślubów zostanie skierowany na półroczną asystencję do wspólnoty św. Jana Bosko w Pile.
- W marcu br., po zakończeniu formacji w Krakowie i uzyskaniu tytułu magistra teologii, do Inspektorii powrócą na stałe nasi diakoni. Przed przyjęciem święceń prezbiteratu odbędą praktyki duszpasterskie w następujących wspólnotach: Bydgoszcz św. Marek – dk. Daniel Śliwiński, Piła św. Rodzina – dk. Piotr Pączkowski, Słupsk św. Rodzina – dk. Mirosław Chyza. Dk. Łukasz Pawłowski, studiujący w Rzymie, odbył praktykę w okresie wakacyjnym.
- Kapituła nagrody Salesiani Merentibus w roku 2014 przyznała ją pani Annie Majewskiej z Collegium Salesianum w Bydgoszczy.
- W grudniu ubiegłego roku, po wcześniejszym rozeznaniu swej sytuacji powołaniowej, na własną prośbę nowicjat w Kutnie opuścił Tygran Pogosjan, pochodzący z Moskwy. W tym samym czasie, w podobny sposób aspiranturę we wspólnocie św. Jana Bosko zakończył Łukasz Lubas, pochodzący z Gdańska.
- Dyscyplina zakonna:
- W roku 2013 ks. Generał wydał dekrety o usunięciu ze Zgromadzenia Salezjańskiego, z powodu trwałego nieposłuszeństwa wobec nakazu przełożonego, następujących współbraci: ks. Krzysztofa Wójcika, ks. Piotra Sikorskiego,
ks. Jacka Kowalkowskiego, ks. Wojciecha Lecha i ks. Michała Sumisławskiego. Po zawarciu kontraktu cywilnego, w grudniu 2013 r., ipso facto ze Zgromadzenia usunięty został ks. Krzysztof Adamiak. - Informuję, że pod koniec minionego roku wpłynął do Inspektoratu dekret definitywnej inkardynacji ks. Tomasza Senia do archidiecezji w Vercelli (Włochy) z dnia 25.09.2009 r.
- W roku 2013 ks. Generał wydał dekrety o usunięciu ze Zgromadzenia Salezjańskiego, z powodu trwałego nieposłuszeństwa wobec nakazu przełożonego, następujących współbraci: ks. Krzysztofa Wójcika, ks. Piotra Sikorskiego,
- Z końcem grudnia ubiegłego roku upłynął czas przesyłania do Inspektoratu ofiar na renowację miejsc salezjańskich w Piemoncie w związku z jubileuszem Księdza Bosko. Proszę wszystkich, którzy nie złożyli jeszcze ofiary o przeprowadzenie zbiórek i przesłanie pieniędzy do 10 lutego. Szczegółowe informacje na ten temat były podane w jednym z poprzednich okólników.
- Proszę o przekazanie zbiórek z 6 stycznia br. na cele misyjne.
- Fundusz solidarności, na którym w 2013 roku znalazło się 30 000 zł, został przekazany na remont części mieszkalnej plebanii w Nawodnej. Było to jedyne podanie jakie wpłynęło do Inspektora w czasie określonym przez Dyrektorium Inspektorialne.