Inspektoria św. Wojciecha Piła

Salezjanie otrzymali zaproszenie do otwarcia centrum formacji zawodowej dla grafików w byłym Związku Radzieckim w 1992 r., kiedy jedna z licznych rosyjskich delegacji oficjalnych poszukująca nowych partnerów handlowych odwiedziła Salezjańską Szkołę Graficzną w Wenecji. Początkowo salezjanie myśleli o Moskwie, ale po ustaleniu daty podpisania umowy w Watykanie, projekt upadł i trzeba było zaczynać od początku. Postawiono zatem na Sankt Petersburg, ale pomimo licznych kontaktów i pochlebnych deklaracji, delegacja włoska kierowana przez ks. Waltera Cusinato i koadiutora inż. Silvio Zanusa, nie zdołała zakończyć sprawy. Niespodziewanie sytuację odblokowała odważna decyzja dyrektora wojewódzkiego centrum zawodowego, Sergieja Vladimirovicha Chigadaeva, który przekazał salezjanom do dyspozycji część lokali własnej szkoły. Tak mogła powstać pierwsza “szopa Pinardiego” w Gatchinie. Jak w Turynie w czasach ks. Bosko, także szkoła w Gatchinie wymagała remontów zanim dała dach nowej rzeczywistości, ale dzięki doświadczeniu ks. Martino Ganassin i ofiarności wielu wolontariuszy, 1 września 1993 r. wszystko, lub prawie wszystko, było gotowe do przyjęcia pierwszych uczniów szkoły graficznej. Wszystkie salezjańskie inspektorie włoskie i różne prokury misyjne koordynowane przez prokurę w Bonn, współpracowały przy otwarciu pierwszego dzieła szkolnego w byłym Związku Radzieckim, którego bardzo pragnął ówczesny generał, ks. Egidio Viganò.

Pierwszym salezjaninem, który przybył do Gatchiny był ks. Giuseppe Pellizzari. Dołączył do niego po kilku miesiącach koadiutor Giovanni Grossi, a po nim koad. Mario Gottardello, inny salezjanin koadiutor, który pomimo zaawansowanego już wieku podjął się nowego wyzwania i pozostawił dyrekcję Drukarni Watykańskiej, żeby organizować warsztaty graficzne w Gatchinie. Czwórkę pionierów uzupełnił dyrektor wspólnoty, ks. Onorino Pistellato.

W 1994 r., dzięki szwajcarskim doradcom, do klas graficznych dołączono handlowe. Uruchomiono też oratorium świąteczne dla dzieci, a w lipcu zorganizowano pierwsze półkolonie, zajęto się wychowaniem mieszkańców bursy i remontem samej bursy. Istnienie małej wspólnoty katolickiej w Gatchinie i ruin kościoła zbudowanego w początkach XIX w. skłoniły salezjanów do poświęcenia się pracy parafialnej. W końcu, zwłaszcza dzięki inicjatywie ks. Giuseppe Tabarellego, pomyślano o wykorzystaniu drukarni na cele wydawnictwa. Tak zaczęto publikować liczne przekłady książek o duchowości i pedagogice salezjańskiej oraz Biuletyn Salezjański w wersji rosyjskiej.

W ciągu tych 20 lat przez Gatchinę przewinęło się wielu salezjanów oraz rosyjskich współpracowników, młodych wolontariuszy z Włoch, Niemiec, USA, Polski, ponad 800 absolwentów i 2 tysiące dzieci na koloniach wakacyjnych. Razem staramy się realizować, w kraju głęboko naznaczonym przez 70 lat komunizmu, salezjański projekt wychowawczy: wychowywać młodzież na uczciwych obywateli i dobrych chrześcijan.

Od wielu lat dzieło w Gatchinie przechodzi okres kryzysu. Wszystko zaczęło się w 2004 r., kiedy państwo nie ponowiło darmowego użyczenia lokali dla szkoły. Konieczność opłacania czynszu spowodowała znaczący wzrost kosztów prowadzenia szkoły. Coraz trudniej było o pozyskanie środków z Europy, negatywnie nastawionej do oligarchicznych aspiracji Rosji i jej pewnych posunięć polityki zagranicznej. Sytuacja pogorszyła się jeszcze bardziej, gdy w 2006 r. szkoła państwowa użyczająca pomieszczeń salezjanom (PU 13) została włączona do uniwersytetu w Gatchinie, co pogorszyło dotychczasowe “dobrosąsiedzkie relacje”, wytworzone w ciągu lat. W 2009 r., odnotowaliśmy drastyczny spadek rekrutacji do szkoły spowodowany kryzysem demograficznym lat 90-tych, po upadku ZSRR. Te wszystkie czynniki, połączone z nową polityką rosyjską na polu wychowania, doprowadziły do zamknięcia szkoły graficznej w 2011 r. i podjęcia starań o budowę nowej szkoły będącej naszą własnością.

Od 1 września 2012 r. dzieło w Gatchinie stało się częścią Inspektorii św. Wojciecha w Pile, po likwidacji Okręgu Wschodniego, do którego od 1994 r. należały wszystkie placówki salezjańskie w byłym ZSRR.

ks. Andera Ballan SDB