Inspektoria św. Wojciecha Piła

Jego dysertacja, pod tytułem „Życie i działalność ks. Wiktora Jacewicza SDB (1909-1985)”, została przygotowana pod kierunkiem prof. dra hab. Jana Szilinga. Recenzentami rozprawy byli ks. prof. dr hab. Antanazy Nadolny z Wydziału Teologicznego UMK oraz ks. prof. dr hab. Jan Pietrzykowski SDB z Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW.

Obrona przebiegała według schematu przyjętego na tego typu wydarzeniach naukowych. Na wstępie wszystkich uczestników publicznej obrony powitał prof. dr hab. Kazimierz Maliszewski, przewodniczący komisji wyznaczonej do przeprowadzenia przewodu doktorskiego. Następnie promotor pracy przedstawił życiorys doktoranta, akcentując kolejne etapy jego naukowego rozwoju oraz zaangażowanie w pracę wychowawczo – duszpasterską. Kolejnym punktem była prezentacja pracy, której dokonał ks. mgr Jacek Brakowski SDB. Przedstawił w niej główne założenia swojej rozprawy, wskazał na wykorzystaną w niej bazę źródłową, także na napotkanie problemy oraz jakie nowe ustalenia udało mu się wprowadzić do obiegu naukowego. To szczególnie ważne, nie tylko z racji na wymagania, jakie stawia się pracom doktorskim, ale również, ze względu na bohatera jego biografii naukowej. Ksiądz Wiktor Jacewicz SDB należał przecież do czołowych badaczy martyrologium polskiego duchowieństwa z okresu II wojny światowej, był autorem kilku ważnych prac naukowych, zgromadził poza tym pokaźne prywatne zbiory dokumentów i wypisów dotyczących interesującego go zagadnienia. Był także wybitnym działaczem harcerskim zarówno w okresie międzywojennym, jak i po zakończeniu okupacji, wychowawcą w domach salezjańskich i duszpasterzem na Ziemiach Odzyskanych. W mrocznych latach wojny, niemal przez cały okres jej trwania był jako salezjański kleryk więźniem niemieckich obozów zagłady w KL Dachau, przez krótki okres także KL Gusen. W Dachau przebywał aż do wyzwolenia obozu 29 kwietnia 1945 r. Po wojnie oprócz pracy wychowawczo – duszpasterskiej oraz naukowej, był również czynnie zaangażowany w działalność Komitetu Księży Polskich b. Więźniów Obozu Koncentracyjnego w Dachau. Przez wiele lat pełnił funkcję jego sekretarza, redagował „Biuletyn Informacyjny” Komitetu, współorganizował coroczne pielgrzymki księży – byłych więźniów do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu oraz pielgrzymki do byłych hitlerowskich obozów zagłady w Niemczech, do Lourdes i Rzymu.

Po zakończeniu autoreferatu nastąpiła prezentacja recenzji przez księży profesorów Nadolnego oraz Pietrzykowskiego i rozpoczął się czas na zadawanie pytań doktorantowi. Dotyczyły one głównie wątpliwości metodologicznych, które wskazali recenzenci, także szczegółów dotyczących relacji ks. Jacewicza z władzami państwowymi oraz dostępności dla badaczy jego spuścizny, która obecnie znajduje się w Archiwum Salezjańskim Inspektorii Pilskiej. Po wyczerpujących odpowiedziach ks. Brakowskiego, komisja przystąpiła do tajnego głosowania, w którym jednogłośnie zadecydowała o dopuszczeniu do dalszej procedury przyznania naszemu współbratu tytułu doktora nauk humanistycznych w zakresie historii.

Decyzję komisji zebrani na sali nagrodzili gromkimi brawami. W publicznej obronie pracy doktorskiej ks. Jacka wzięła udział jego najbliższa rodzina, przyjaciele oraz współbracia z Łomianek i Bydgoszczy. Księdza Inspektora, nieobecnego z powodu rady inspektorialnej, reprezentował ks. Jarosław Wąsowicz SDB. Na zakończenie obrony ks. Jacek Brakowski podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do jego rozwoju naukowego, który na tym etapie podsumował obroną dysertacji doktorskiej.

Księdzu doktorowi serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów w pracy naukowej oraz wychowawczo-duszpasterskiej.

ks. Jarosław Wąsowicz SDB